13.09.2017 tarihinde İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan genelge ile birlikte E reçete ile başlayan İSG alanında dijitalleşme süreci, İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi (İBYS) adında devam ettirilme kararı alınmıştır.

30.06.2012 tarihinde yayınlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında Ortak Sağlık Güvenlik birimleri, işyerleri, bireysel İş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimleri tarafından yürütülen uygulamaların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından istatistiksel olarak somut hale getirilmesi, işlenmesi ve uyarı mekanizmalarının geliştirilmesi için İBYS sistemine 01.06.2018 tarihinde kesin geçiş yapılacaktır.

Sistem;

-          Risk faktörleri, İSG yönetim, sağlık gözetimleri ve işyeri bilgileri olmak üzere 4 ana başlıkta verilerin sahadan entegratör firmalar aracılığı ile alınıp işlenmesi ile çalışmaya başlayacaktır.

-          Sahada mevcut olan fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik risk faktörlerini toplayıp yorumlayarak sektörel ve bölgesel risk haritaları oluşturacaktır.

-          İSG yönetimi kapsamında eğitimler, eğitim konuları, İSG kurulları, görevlendirmeler gibi veriler ile İSG işleyiş istatistiklerini toplayarak yorumlayacak.

-          Sağlık anlamında ülkemizde yine sektörel ve bölgesel olarak; anamnez bilgileri, tetkik bilgileri, teşhis, tedavi, sevk bilgileri ve meslek hastalığı teşhisi ile bildirimleri kapsayacak bir yapıya büründürülecektir.

Sistemin işleyişini stabil olarak devam ettirilebilmesi için; İBYS kapsamında işyerleri için 176 tablo ve içerikleri, her bir çalışan için de 45 adet tablo ile dijital veri arşivleri oluşturulacaktır. İBYS, bu bilgileri anlamlandırıp istatistiksel olarak yorumlamak için; MERNİS, iş kazası verileri, meslek hastalığı verileri gibi detayları da kullanacaktır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Veri Toplama Yetkisi Var mıdır?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; 6331 sayılı kanunun 27. Maddesinin 3.fıkrasında belirtilen “Bakanlık, bu Kanuna göre yapılacak iş ve işlemlere ait her türlü belge veya bilgiyi, elektronik ve benzeri ortamlar üzerinden isteyebilir, arşivleyebilir, bu ortamlar üzerinden onay, yetki, bilgi ve belge verebilir.” Hükmü ile sahadan veri toplama yetkisine sahiptir.

İBYS, sektörel verileri nasıl işleyecek?

Veriler, veri havuzunda; çalışan sayısı, sektör, tehlike sınıfı ve bölge belirteçleri ile yorumlanacaktır. Buradan çıkacak sonuçlar; raporlamalara, verimlilik analizleri, takip sistemleri, sektörel – risk ilişkilendirmeleri ve bakanlık uyarı sistemleri ile zenginleştirilecektir.

Tespit edilen veriler sonrasında riskler, bölgesel, çalışan sayısı ve tehlike sınıfına göre değerlendirildikten sonra sahadan İSG profesyonelleri vasıtası ile toplanan riskler, İSGGM tarafından belirlenen risk kütüphaneleri ile zenginleştirilerek sektörel risklerin belirlenmesi süreci devam ettirilecek, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından mevcut veriler ile bütünleşik bir bakış açısı ile önleyici strateji geliştirme çalışmaları yapılacaktır.

İBYS İçin İşveren Ne Yapmalı?

OSGB’den hizmet alan işverenlerin, İBYS kullanımı için herhangi bir yazılım alma yükümlülükleri bulunmamaktadır. Bununla birlikte bireysel İSG profesyonellerinden hizmet alan işverenler; 01.06.2018 tarihine kadar bir İSG yazılımı aldıklarını teyit etmeleri gerekmektedir. Bireysel İSG profesyonelleri; hizmet verdikleri tüm işyerleri için kendi aldıkları yazılımları kullanabilecekleri gibi, işveren tarafından sağlanacak yazılım ile de İBYS yazılım ihtiyacını karşılayabilmektedirler.

İBYS’nin Getirdiği Maliyetler Nelerdir?

İBYS sürecinin bireysel çalışan İSG profesyonelleri ve OSGB’ ler ile işyerleri için maliyetleri;

-          İSG Yazılımı

-          E imza

Olarak iki ana başlıkta değerlendirilebilir. Ana başlık altında 2 kritere dayanan masraf kalemlerine karar verilirken;

-          Tercih edilecek İSG yazılımının ÇSGB İBYS resmi web sitesinde “Yetkili Firmalar” kısmında yayınlanacak firmalardan olmalarına dikkat edilmelidir. ÇSGB, entegratör firmalar dışında herhangi bir yazılımdan bakanlık sunucularına istenen kayıtların gönderilmesine izin vermemektedir.

-          E imza tercihi, OSGB’ler için toplu olarak tek bir firmadan yapılacak alım ile daha az maliyetli bir hale getirilebilecektir.